Chúng tôi gặp Tuyết trong một hoàn cảnh hết sức đặc biệt, khi mẹ em đang trong tình trạng sức khỏe không tốt và điều trị tại thành phố Vinh, Nghệ An. Còn Tuyết thì chuẩn bị chuyển trường lên thành phố Vinh để vừa đi học, vừa chăm sóc mẹ. Cô học sinh chuẩn bị lên lớp 7 nhưng đang dần trở thành trụ cột chính trong gia đình.

Cuối tháng 8 năm 2023, chúng tôi trở về Nghệ An để khảo sát rất nhiều hồ sơ học sinh gửi về. Và trong đó, có một hoàn cảnh vô cùng đặc biệt, đó là em Cao Thị Tuyết – một em học sinh chuẩn bị lên lớp 7 tại xã Bảo Thành, huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An. Căn nhà nhỏ chẳng có gì đáng giá đã phủ một lớp bụi dầy vì đã lâu không có người ở. Kể từ mùa hè vừa rồi, khi căn bệnh suy thận của me em trở nặng, mẹ phải sống ở Vinh để tiện cho việc điều trị, cứ mỗi tuần mẹ em sẽ vào viện chạy thận lọc máu 3 lần. Tuyết khi đó ở bên nhà mợ, còn mẹ em đang điều trị trong viện và người nhà thay phiên nhau trông nom.
Trong suốt quá trình phỏng vấn Tuyết, con khóc liên tục, khóc vì nhớ mẹ. Trong tiếng nấc nghẹn nhưng những gì Tuyết chia sẻ vẫn còn rất rõ trong trí nhớ của chúng tôi. Tuyết kể rằng, em và mẹ sống với nhau rất hạnh phúc, mẹ em bán hàng đồ ăn vặt ở cổng trường. Tuy rằng mẹ chẳng kiếm được nhiều tiền, tuy rằng khó khăn nhưng em cũng chẳng bao giờ ghét hay trách mẹ, bởi em hiểu mẹ đã làm những điều tốt nhất cho em rồi. Mẹ sức khỏe yếu từ nhỏ, nên những gì mẹ mang lại cho em cũng là điều mẹ cố gắng nhất rồi. Và trong căn nhà nhỏ ấy, hai mẹ con em cùng nhau vượt qua những tháng ngày khó khăn nhưng bình yên.

Nhưng rồi, sự bình yên ấy cũng chẳng thể kéo dài được lâu, hiện giờ, Tuyết đã chuyển lên thành phố Vinh sống cùng mẹ trong một căn nhà trọ đã cũ và xuống cấp. Chị Duyên – mẹ của Tuyết kể, nhà trọ thuê hết 500 ngàn một tháng, tính cả tiền điện nước thêm 300 ngàn. Thức ăn thì được mợ của Tuyết gửi từ quê lên để đỡ tốn kém, những ngày khỏe chị Duyên cũng tranh thủ ra trước cổng trường học gần chỗ trọ bán thêm chút đồ ăn vặt cho học sinh. Khi thì lãi được 10 hay 20 ngàn gọi là có thêm tiền lo cho hai mẹ con. Bởi mỗi tháng hai mẹ con chỉ nhận được hỗ trợ hơn 500 ngàn, chẳng thể đủ lo tiền trọ, rồi tiền điều trị của chị nữa, dù được bảo hiểm 100% nhưng hàng tháng vẫn mất thêm 300 ngàn mua vật tư để lọc máu. Nhìn người phụ nữ nhỏ và rất gầy, tôi hiểu được rằng, thời gian qua chị đã phải chống chọi với bệnh tật vất vả như thế nào.
Bữa trưa từ thứ 2 tới thứ 5, hai mẹ con em sẽ đi nhận cơm từ thiện 0 đồng. Bữa cơm với chút thức ăn đạm bạc nhưng cũng đủ để làm no bụng cho Tuyết có sức đi học, còn mẹ em có sức để tiếp tục chiến đấu với bệnh tật. Hỏi Tuyết rằng, có thấy vất vả không? Nhưng con lắc đầu và nói “không ạ”. Có lẽ, chỉ cần được ở cạnh mẹ, đã là điều tuyệt vời nhất với Tuyết rồi!

Tuyết kể rằng, hai mẹ con em sống trên này nhận được nhiều sự giúp đỡ, quan tâm của những người xung quanh. Riêng Tuyết đi học được cô chủ nhiệm, rồi thày hiệu trưởng rất nhiệt tình giúp đỡ. Rồi cả các Sơ bên nhà thờ thi thoảng cũng giúp hai mẹ con những nhu yếu phẩm. Cả những bác, những bà bệnh nhân chạy thận cùng xóm trọ, mọi người đều yêu thương và giúp đỡ hai mẹ con. Trong căn nhà trọ đã xuống cấp và chật hẹp ấy, mùa hè thì rất nóng bởi mái tôn. Nhưng cô bé vẫn luôn cố gắng vượt qua để vừa chăm sóc mẹ, vừa quyết tâm theo đuổi ước mơ được đi học, được trở thành bác sĩ để chữa bệnh cho mẹ, cho những người nghèo tại xóm trọ chạy thận này. Nhìn góc bàn nhỏ – nơi Tuyết học bài mỗi ngày mà thực sự khâm phụ nghị lực của con. Chiếc bàn chỉ để vừa 1 cuốn vở và 1 cuốn sách, ghế ngồi cũng không có. Vậy nhưng, Tuyết khoe với chúng tôi rằng, điểm thi giữa kỳ của em tốt lắm, có những môn đứng thứ nhất, thứ nhì của lớp. Chúng tôi thấy rất rõ khao khát được đi học, thấy được sự tích cực và hạnh phúc của em khi mỗi ngày e được đi học, mỗi ngày trở về nhà em được thấy mẹ. Có lẽ, đó là điều tuyệt vời rồi!

Sức khỏe của mẹ em đã tốt lên, và em cũng vững vàng hơn trên hành trình phía trước khi có quỹ giáo dục Con Đường Đến Trường đồng hành. Hi vọng rằng, Tuyết sẽ luôn nghị lực, mạnh mẽ, để vừa là điểm tựa cho mẹ, vừa kiên trì bền bỉ theo đuổi ước mơ bằng con đường giáo dục. Chúng tôi tin, thành công và những điều tốt đẹp nhất sẽ tới với em, với mẹ!
Hà Nội, ngày 10 tháng 12 năm 2023
Thực hiện: HUY HOÀNG